De rijksoverheid ontwikkelt zich tot een middenbestuur. Dat stelt de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in het Signalement Rijksoverheid als middenbestuur. De ROB wil met dit signalement ambtenaren, bestuurders en politici stimuleren na te denken over deze nieuwe rol en positie van het rijk.
De rijksoverheid krijgt in haar functioneren steeds meer te maken met verschillende rollen en belangen, aldus de raad. De decentrale overheden en de Europese Unie winnen beleidsinhoudelijk aan belang. Tegelijk wordt de rijksoverheid in de maatschappelijke verhoudingen steeds meer één van de partijen in een netwerk van organisaties met ieder hun eigen belangen en ambities.
‘De nieuwe positie van middenbestuur vraagt van het rijk een heroriëntatie op positie, profiel en houding’
De ROB meent dat de rijksoverheid zich ontwikkelt tot een middenbestuur: een overheidslaag tussen de regionale en internationale bestuurslaag en als scharnierpunt in maatschappelijke netwerken die zich inzetten voor het creëren van publieke waarde.
De nieuwe positie van middenbestuur vraagt van het rijk een heroriëntatie op positie, profiel en houding. Het rijk moet invulling gaan geven aan de nieuwe rollen van schakelaar en kennismakelaar die hierbij ontstaan. Bovendien winnen al bestaande rollen als systeemverantwoordelijke en hoeder van de rechtsstaat aan belang. De ROB wil met het Signalement Rijksoverheid als middenbestuur ambtenaren, bestuurders en politici stimuleren na te denken over de nieuwe rol en positie van het rijk.
Hoogleraar International Governance, Universiteit Leiden zegt
Goed dat de ROB de internationalisering van bestuur en beleid wil agenderen. Echter, de Rijksoverheid als middenbestuur, ingebed tussen EU en decentrale overheden is een te versimpeld beeld. Talloze (inter)nationale bestuurskundige studies laten zien dat centrale overheden, i.c. (onderdelen van) ministeries, zbo’s en agentschappen, onderdeel zijn van:/vervlochten zijn met Europese en transnationale grensoverschrijdende netwerken. De centrale overheid is niet een middenbestuur maar grensoverschrijdend bestuur geworden.