Let’s Ynnovate

Ontbijt jij graag iedere dag hetzelfde? De kans is groot van wel. Neem je altijd dezelfde route naar je werk? Check. En heb je een vaste kant van het bed? Het merendeel van de mensen beantwoordt bovenstaande vragen met ‘ja’. We houden nu eenmaal ontzettend van vaste patronen. Verandering is lastig, spannend en soms gewoonweg eng. En dus is het fijn als sommige dingen in je leven heel vanzelfsprekend zijn.

Die vaste patronen werken sterk door in ons werk. Toen wij bij de overheid werkten waren onze werkdagen redelijk standaard. We dronken koffie, beantwoordden mails, brachten veel tijd door in een vergaderhok en schreven een hoop notities en memo’s. Na een paar jaar bekroop ons echter steeds vaker het gevoel: wat levert dit nu op? Is dit de beste manier om problemen op te lossen en echte resultaten bereiken? Maken we met deze manier van werken Nederland nou echt beter?
Nee, was onze conclusie. Het moet anders. Werken bij de overheid kan beter en leuker! Met een club ambtenaren startten we daarom in 2011 Ynnovate, een initiatief om de overheid te vernieuwen. Inmiddels zijn we zeven jaar verder en lopen er bij de overheid zo’n 1.000 Ynnovators rond die getraind zijn om in hun organisatie op een innovatieve manier aan de slag te gaan met vraagstukken. Het loslaten van vaste denkpatronen is daar een belangrijk onderdeel van. Want eerlijk is eerlijk: daar kunnen de meeste mensen wel wat hulp bij kunnen gebruiken.

Informatiejungle
Waarom is het belangrijk die patronen los te laten? Daarvoor grijpen we terug naar onze favoriete quoteleverancier: Albert Einstein. Hij riep al een dikke eeuw geleden dat we onze problemen niet kunnen oplossen met dezelfde manier van denken die we hadden toen het probleem ontstond. Kortom: je moet buiten de gebaande paden denken om tot nieuwe oplossingen te komen. Dat klinkt logisch en misschien zelfs eenvoudig. Maar geloof ons: onze vaste denkpatronen zijn daar een flinke belemmering in.
De wereld om ons heen zou je kunnen zien als een enorme informatiejungle. Je zintuigen krijgen continu informatie aangeboden en onze hersenen verwerken al die prikkels razendsnel. Hierdoor ontstaan patronen. Je brein legt als het ware snelwegen aan door de informatiejungle, waardoor eerder opgedane kennis en ervaring eenvoudig kan worden hergebruikt. Patronen zijn erg handig, omdat je daardoor veel handelingen zonder nadenken kunt doen. Zo hoef je niet iedere dag opnieuw te bedenken hoe je auto werkt. En rij je als het ware op de automatische piloot naar je werk.  Het doorbreken van die patronen is echter een stuk lastiger. Als je eenmaal iets weet of geleerd hebt, kun je dat niet zomaar ongedaan maken. De vraag bij innovatie is daarom ook niet: hoe kom ik tot nieuwe innovatieve ideeën? Maar vooral: hoe doorbreek ik die oude, vaste denkpatronen? Als dat lukt, ontstaat er vanzelf ruimte voor nieuwe ideeën.

Pasta bolognese
We kunnen ons voorstellen dat je denkt: ‘OK, maar hoe kom ik dan los van die denkpatronen? Kan dat?’ Ja dat kan. Iedereen kan het! Daarom dagen we je uit. Voer eens een innovatiedag in, waarin je oude patronen loslaat en nieuwe wegen bewandelt. Ontbijt met pasta bolognese. Neem een andere route naar je werk. Vergader een dag niet. Zit eens op een andere stoel tijdens het avondeten en slaap aan de andere kant van het bed. En kijk wat er gebeurt.
En als je nu denkt: ‘Ja, maar ik heb ’s ochtends helemaal geen zin in een bord pasta!’ dan hebben we meteen een tweede uitdaging voor je. We zijn namelijk gewend de hele dag door, continu ons oordeel te vellen: ‘Ja, maar dat hebben we al een keer geprobeerd’, ‘Ja, maar daar hebben we geen budget voor’ of ’ja, maar dat wil het management niet’. We noemen dit ideekillers. Ideekillers zijn letterlijk killing voor nieuwe ideeën. Ze zijn de bewakers van patronen en zorgen ervoor dat alles zoveel mogelijk bij het oude blijft. In een Ynnovate-sessie waarin we met een groep ideeën bedenken om een probleem op te lossen zijn ideekillers dan ook strikt verboden. Hoe gek een idee ook, het mag! Alleen op die manier kom je los van je patronen en creëren we daadwerkelijk ruimte voor nieuwe ideeën . Probeer dus eens een dag door te brengen zonder ideekillers. En ja, dat is lastig, maar geloof ons: iedereen heeft het in zich. Je moet alleen bereid zijn om nieuwe paden door de jungle te banen.