Aa en Maas is in staat om buiten de reguliere taken om een grotere maatschappelijke meerwaarde met en voor de omgeving te creëren. Maar hoe doet het waterschap dat?
Verkiezing Beste Overheidsorganisatie
Vanaf 17 april gaat de Verkiezing van de Beste Overheidsorganisatie weer van start. De winnaar van vorig jaar was de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Aan de verkiezing deed een aantal andere goede organisaties mee, dat de finale niet haalde. Deze organisaties worden in de uitgave Leren maakt verschil en op platform O voor het voetlicht gebracht.
Waterschap Aa en Maas werkt aan veilig, voldoende en schoon water in een gebied met 745.000 inwoners. Een 24-uurs bedrijf dat continu blijft ontwikkelen om goed aangesloten te zijn op de veranderende behoeften en kansen in de buitenwereld. Een waterschap midden in de samenleving, met een werkwijze die moet leiden tot een maximale maatschappelijke meerwaarde. Makkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt om een organisatie die bestaande taken continu verbetert en die gelijktijdig kansen verkent die leiden tot geheel nieuwe praktijken (doen we de goede dingen?). Een organisatie als leerpraktijk, met mooie resultaten, bereikt door bevlogen medewerkers die over grenzen heen durven kijken en die ruimte krijgen zelf het stuur in handen te nemen om doelen te bereiken.
Resultaat telt
Aa en Maas behoort al jaren tot de top 3 van goedkoopste waterschappen van Nederland. En is ook in staat om buiten de reguliere taken, of voortbordurend daarop, een grotere maatschappelijke meerwaarde met en voor de omgeving te creëren, zoals:
- De rioolwaterzuivering als Energie- en Grondstoffenfabriek (efgf.nl): het winnen en leveren van onder andere biogas, transportbrandstof, kunstmest en cellulosevezels op drie zuiveringen. Op 13 oktober 2016 is zelfs een heuse waterschapswinkel geopend in het centrum van Helmond;
- Het faciliteren van de wens de recreatie in het Maasgebied te versterken met als resultaat de aanleg van een dijkpier aan de Maasdijk;
- Het produceren van voedingseiwitten uit gemaaid gras van de slootkanten;
- Het faciliteren van een burgerinitiatief om een decentrale waterzuivering in de wijk te combineren met sociaaleconomische aspecten (overheidsparticipatie);
- Het optuigen van een Brabants netwerk (Medicijn voor Gezond Water) met 35 partners om medicijnresten in oppervlaktewater te voorkomen en samen aan gezondheid te werken;
- Het stimuleren van klimaatbestendige buurten.
De lessen
- Het bespreken van de gewenste ontwikkeling is de eerste stap;
- Fouten maken mag, als je elkaar maar meeneemt in het proces;
- Realiseer je dat optimaliseren en innoveren vraagt om verschillende competenties, verschillende wijze van aansturing en financiering. Richt dat ook in;
- Innoveren kent verschillende fasen. Besef goed waar jij je bevindt;
- Werk aan het vermogen om te leren. Geef ruimte aan nieuwe inzichten van binnen en van buiten. En vier de resultaten. Heb plezier!
Naast genoemde concrete projecten zijn er voor het thema innovatie nog tientallen verkenningen, vaak met onze omgeving, voor het vergroten van de maatschappelijke meerwaarde. Projecten die op het vlak van Mens, Milieu en/of de Miljoenen euro’s een voordeel kunnen opleveren.
Apart thema
Die resultaten zijn uiteraard het gevolg van vele aspecten, maar een belangrijke pijler is die van technische en sociale innovatie (onder andere participatie). Innovatie is bij Aa en Maas een apart thema met acht medewerkers (4 fte) die door de hele organisatie actief zijn om innovaties aan te jagen en te faciliteren. Daarvoor is ook apart ‘aanjaaggeld’ beschikbaar van 200.000 euro per jaar waarmee de hele organisatie aan de slag mag.
Zo organiseren we in oktober 2016 ook weer de campagne Het Beste Idee Boven Water. We erkennen dat optimaliseren (doen we de dingen goed?) en innoveren (doen we de goede dingen?) twee vormen van leren zijn die essentieel zijn voor de organisatie, maar ook vragen om te balanceren tussen twee werelden. Waar optimaliseren wordt gekenmerkt door efficiency, interne focus, en een (relatief) laag risicoprofiel, vraagt innoveren precies het tegenovergestelde. En dus organiseert Aa en Maas die werelden op basis van onder andere de benodigde competenties aansturing, financiering en ruimte vanuit het bestuur. Zo ontstaat ruimte om oog te hebben voor de behoeften die buiten leven en om meer met de omgeving te realiseren.
