In de tweede video van VB Corona Colleges gaan Caspar van den Berg, hoogleraar Global and Local Governance aan de Campus Fryslân van de RUG, en Sofie Dreef, senior consultant bij Berenschot en promovenda bij de Campus Fryslân, aan de hand van hun paper Regionaal bestuur tijdens de Corona crisis in op de regionale aanpak van de coronacrisis.
In samenwerking met de website Coronapapers.nl laat de Vereniging voor Bestuurskunde (VB) auteurs van deze papers aan het woord. In de “VB Corona Colleges” (VB-CC) vertellen zij in korte digitale bijdragen over hun analyses, en actualiseren deze, in het licht van recente ontwikkelingen.
Eerst maken zij de balans op: hoe ligt de regio er nu bij, aan het einde van Rutte III, een kabinet dat de samenwerking met de regio wilde versterken? Hun oordeel is genuanceerd: in sommige gevallen werkte de regio goed, zoals bij de regiodeals of regionale energiestrategieën, maar in andere gevallen bestaan er nog vooral uitdagingen, zoals in het dossier stikstof of als het gaat om weinig effectieve dan wel weinig (democratisch) verankerde samenwerkingen en/of partnerships. De grootse impuls voor de versterking van regio’s was evenwel onverwacht: de corona-crisis. Die heeft de veiligheidsregio van hulp- naar hoofdstructuur omgevormd. Gedurende de corona-aanpak is er afhankelijk van de fase meer of minder regionale differentiatie mogelijk geweest; dat voltrok zich in golven.
Van den Berg en Dreef laten zien hoe de nadruk tussen maart en december 2020 soms meer op landelijke maatregelen lag, inclusief landelijke lockdowns, en dat soms meer regionale regie en ruimte mogelijk bleek. Ook in geval van strikte landelijke maatregelen, kon er sprake zijn van regionale afwijking, onder regie van de veiligheidsregio. Maar Van den Berg en Dreef tonen aan dat de regionale differentiatie al met al beperkt is geweest, vooral gelinkt aan gebied-specifieke kenmerken. Tot slot verkennen ze de maatschappelijke en culturele inbedding van de regio. Want de verschillen kunnen ook door dieperliggende factoren worden verklaard: de regionale tradities, gebruiken, ideologische overtuigingen. Maar daar is nog meer onderzoek voor nodig, en wellicht een volgend paper.
*Zie de website van de Vereniging voor Bestuurskunde voor meer informatie over de VB Corona Colleges
De veiligheidsregio is een openbaar lichaam dat via verlengd lokaal bestuur vorm en inhoud geeft aan brandweerzorg en het organiseren van (lees: voorbereiden op) crisisbeheersing. Het is geen operationeel construct! Dat de voorzitter veiligheidsregio binnen de keten infectieziekten een rol heeft is echt iets anders.