Publieke sector

In Het einde van de BV Nederland. Over de noodzaak van een verhaal voor onze samenleving gaat Kim Putters in op het nieuwe sociale contract dat Nederland volgens hem nodig heeft. Lex Cachet bespreekt het werk op platform O. Zonder visie gaat het echt niet lukken om maatschappelijke problemen het hoofd te bieden. Bestuurskundige Kim...

‘Wie weet nou wat een strateeg is? Het klinkt leuk, maar we weten zelf niet eens precies wat het is.’ Zo typeert een strateeg in het (semi)publieke domein de ambiguïteit van de eigen rolopvatting. Een scherper afgebakend professioneel kader maakt dat strategen in de (semi)publieke sector daadkrachtiger en toekomstgerichter kunnen werken. Daarom zijn wij in...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Iedereen die betrokken is bij de publieke sector wordt uitgenodigd om waargebeurde, maar vooral ook mooi vertelde verhalen in te sturen over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Scott Douglas beschrijft hoe verhalen geloofwaardig, relevant en invoelbaar...

De ambtelijke dienst is wel eens aangeduid als de vierde macht. Meestal wordt daarmee gedoeld op wat je zou kunnen noemen het – ongewenste - eigenmachtig optreden van de ambtelijke dienst. Na de ervaringen met de Toeslagenaffaire klinkt juist de kritiek dat de ambtelijke dienst te weinig eigen verantwoordelijkheid heeft getoond. Hoe zit dat? Kun...

In augustus 2020 overleed Arthur Docters van Leeuwen, jarenlang een gewaardeerd topambtenaar en bovendien een markante persoonlijkheid. Jozias van Aartsen en Roel Bekker bespreken de nalatenschap van Docters van Leeuwen en reflecteren op het ambtelijk vakmanschap. ‘Het uitgesproken karakter van Docters van Leeuwen staat in schril contrast met de ambtelijke schuchterheid van tegenwoordig.’ Arthur Docters...

Complexe maatschappelijke vraagstukken vragen om nieuwe manieren van samenwerken. Een publiek-privaat ecosysteem, waarin partners bijdragen aan een gedeeld en organisatie overstijgend belang, biedt uitkomst, stellen Lotte Loeber en Marit Schouten. Zij bespreken de ervaringen met circulair bouwen in een publiek-privaat ecosysteem van John Nederstigt, oud-wethouder van de gemeente Haarlemmermeer. Of het nu gaat om klimaatverandering,...

Nederland heeft op het gebied van logistiek een reputatie te verliezen, en dat is gebeurd. De meeste landen vaccineren sneller dan wij. Hoe kan dat in een land dat zo veel logistieke kwaliteiten heeft? Mathieu Weggeman noemt vier redenen waarom de publieke sector logistiek achterblijft. De haven van Rotterdam heeft de grootste goederenoverslag van Europa,...

Tussen 2000 en 2018 is de gemiddelde beloning per uur voor een werknemer in het primair onderwijs ongeveer verdubbeld (een toename van 87 procent). Dat is aanzienlijk meer dan de groei van de beloning van de gemiddelde werknemer in Nederland (toename van 64 procent). Dat blijkt uit het IPSE Studies onderzoek Ontwikkeling beloning personeel publieke...

Theo Camps, hoogleraar Organisatie- en bestuurskunde bij TIAS, Tilburg University, stelt naar aanleiding van COVID-19 vragen over de verhouding tussen publiek en privaat, besluitvorming, uitvoering, legitimiteit, rechtvaardigheid en leiderschap. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die...

We kunnen enkele kritische observaties ontlenen aan de Covid-19 crisis op het gebied van samenwerking, capaciteit, logistiek, politiek en beeldvorming. Mirko Noordegraaf identificeert lessen die we kunnen trekken wat publieke professionals betreft. ‘Professionaliteit lijkt technisch, maar publieke professionaliteit is in vele opzichten politiek.’ Met de uitbraak van het coronavirus staat de overheid voor een ongekend...

Mirko Noordegraaf, hoogleraar Bestuurs- & Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht (UU), tevens voorzitter van de Vereniging voor Bestuurskunde (VB), staat stil bij publieke professionals en hoe zij professionele kwaliteit leveren. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen...

Eva Knies, hoogleraar strategisch human resource management bij bestuurs- en organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht, verkent de gevolgen van de coronacrisis voor werk en werkenden, met nadruk op de publieke sector. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de...

De overheid deugt in ons land best, maar zo zien we het vaak niet. Er mag daarom meer aandacht komen voor de kwaliteit van uitvoering. Dat stelt Pieter Jeroense, plaatsvervangend algemeen directeur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. In een reeks blogs op platform Overheid kijkt hij de komende maanden naar de kwaliteit van uitvoering....

Eind vorig jaar bezocht ik de European Public Sector Awards in Maastricht. Onder het motto Assess Yourself & Learn from the Best - Showcasing & Rewarding European Public Excellence werden de beste Europese innovaties verzameld en gepresenteerd. EPSA is de enige award ceremonie die opengesteld is voor inzendingen uit alle publieke organisaties in Europa, door...

Leiderschap in overheidsland is een bijzondere opgave. De overheid is evident geen koekjesfabriek, maar wordt soms wel zo gezien. En die overheid is ook nog 'in de rui'. Een overheid die zich met eigen spelregels soms eerder vastzet dan goed op weg helpt. Dit vraagt om leiderschap die deze ontwikkeling in ogenschouw heeft. De overheid...

Een hogere productiviteit van de overheid is wenselijk en haalbaar. Dat vereist meten en sturen. Zonder ingrijpen staat de productiviteit onder druk vanwege stijgende loonkosten. Wij presenteren een model om de productiviteit te verhogen. Dat vereist drie soorten ingrepen: 1. vermindering van productieverlies (overhead, ziekte, haperende ict …); 2. stimulerende maatregelen (gericht op innovatie, bevlogenheid,...

Sommige professionals in het veld van werk en inkomen slagen er meer dan gemiddeld in om mensen in een kwetsbare positie te helpen. Opvallend genoeg gaat het vaak om ambtenaren die in uiteenlopende functies opereren en/of geen duidelijke functieomschrijving hebben of zich daar niet aan houden. Professionals zonder professie, zou je kunnen zeggen. Kern van hun...

Op 26 september vindt de Nacht van de Integriteit 2018 plaats. Tijdens de nacht spreken dagelijkse bestuurders van decentrale overheden met elkaar en met experts over de vraag hoe zij hun bijzondere verantwoordelijkheid voor de integriteit van het openbaar bestuur goed kunnen vormgeven. De ‘Nacht’ sluit aan bij de actualiteit. Veel gaat goed maar ook...

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) zoekt ook dit jaar weer talentvolle hbo- en wo-studenten die een scriptie hebben geschreven op het brede terrein van arbeid en organisatie in het openbaar bestuur. Heb jij in de periode van 1 september 2017 t/m 31 augustus 2018 een originele en beleidsrelevante afstudeerscriptie op dit gebied...

‘De overheid verandert nooit’ is een algemeen heersend beeld. Klopt dat beeld? De afgelopen 50 jaar heeft de rijksdienst talloze veranderingen ondergaan om te verbeteren. Voormalig secretaris-generaal Roel Bekker inventariseerde al deze initiatieven. Het resultaat is de online tentoonstelling ‘50 jaar verbetering rijksdienst’. Ook gaf Bekker een bijbehorende workshop tijdens het BZK WERKcongres 2017, een...

De kracht van een regeringscommissaris zit in het feit dat het een uitzonderlijke organisatievorm is. De instelling is altijd ‘bijzonder’ en geeft aan hoe belangrijk het thema wordt gevonden waarvoor hij verantwoordelijk is. Een regeringscommissaris kan dus strategisch ingezet worden om een (maatschappelijke) opgave aan te pakken. Dat blijkt uit deel 2 van dit tweeluik...

Water, de digitale overheid, de algemene wet bestuursrecht, de modernisering van de burgerlijke strafrechtprocedure en aardbevingsproblematiek in Groningen... deze onderwerpen hebben één gemeenschappelijk kenmerk. Op al deze onderwerpen vervult een regeringscommissaris een aanjagende functie. Dat een regeringscommissaris op zoveel terreinen functioneert, roept de vraag op wat een regeringscommissaris nu eigenlijk is en hoe het ambt...

Ook het vierde overleg ging grotendeels over de wensen van de opdrachtgever. Omdat de opdrachtgever er niet bij was kwam het gesprek niet verder dan speculatie en inschatting door de aanwezige adviseurs, inhoudelijke experts en proces-managers. Net zoals bij de vorige drie overleggen ging het om scenario’s: als dit, dan dat…. Maar de opdrachtgever moest worden...

Zelfs het best georganiseerde systeem kan zo af een toe een zetje gebruiken. Deliverology biedt dat extra zetje. De mechanische doping voor het overheids-peloton. Het is een ongelofelijk simpele manier van werken. Maar wel een manier van werken die je naast je reeds werkende systeem moet durven introduceren. Ondanks de geijkte vooroordelen over gemeentelijke organisaties,...

Digitalisering is niet meer weg te denken in onze samenleving. Naast nieuwe mogelijkheden voor innovatie leidt het tot fundamentele maatschappelijke en ethische vragen want publieke waarden komen door de digitalisering van de samenleving onder druk te staan. Betrekkelijk kort achter elkaar zijn er enkele publicaties verschenen (zie kader) over de invloed van technologische ontwikkelingen op bestaande...

Ze zijn er maar druk mee, onze publieke organisaties: bekeken worden. Ze zijn in de afgelopen twintig jaar omgeven geraakt door transparantie-eisen. Hun functioneren wordt beoordeeld in een dicht web van professionele en politiek-bestuurlijke evaluatierituelen. Toezichthouders en accountants houden een vinger aan de pols. Leren maakt verschil Deze column is ook gepubliceerd in Leren maakt...

Objectiviteit en rationaliteit worden gezien als basiscompetenties voor ambtenaren en vormen het fundament van onafhankelijke advisering. Maar, waarschuwt Pascale Georgopoulou, als het wantrouwen ten aanzien van feiten groeit, staat onafhankelijke advisering onder druk. Ook meningen moeten hun waarheidsgehalte bewijzen. Tijdens een sollicitatiegesprek als griffier kreeg ik de vraag of ik er problemen mee zou hebben...

Topambtenaren oefenen veel invloed uit op de totstandkoming en implementatie van overheidsbeleid. Ze schakelen rechtstreeks met de politieke top en sturen grote ambtelijke organisaties aan (bij de Nederlandse rijksoverheid zijn ongeveer 120.000 mensen werkzaam), maar tegelijkertijd opereren ze grotendeels achter de schermen (suggestie voor de makers van De slimste mens: wie herkent de meeste Nederlandse...

Transformationeel leiderschap kan het succes van een (publieke) organisatie helpen vergroten. Maar alleen als medewerkers dat leiderschap daadwerkelijk zien en herkennen. Helaas overschatten leidinggevenden de herkenbaarheid en waarde van hun eigen leiderschapsstijl. Ontwikkelingsprogramma’s moeten zich dus niet te sterk baseren op zelfevaluaties van leiderschapsstijlen. Leiderschap is een thema dat zowel in de bestuurskundige praktijk als...