Verkiezingen

De gemeenteraadsverkiezingen moeten worden aangegrepen om in het lokaal bestuur tot een ‘nieuw normaal’ te komen na de coronacrisis. De Raad voor het Openbaar Bestuur onderzocht welke gevolgen de coronacrisis heeft gehad voor het lokaal bestuur en komt met aanbevelingen over wat nodig is voor de toekomst. Rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de...

Waarom stemmen kiezers op een bepaalde partij? Waarom blijven ze thuis? Wat weten we van lokaal kiezersonderzoek? Rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de Vereniging Bestuurskunde (VB) samen met het Kenniscentrum Decentraal Bestuur een serie van 20 korte online colleges (10-15 min.) waarin onderzoekers en praktijkexperts hun licht laten schijnen op uiteenlopende actuele aspecten...

Straffen kiezers partijen af als hun politici betrokken zijn in wangedrag? Of bestaat er niet zoiets als slechte publiciteit? In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de Vereniging Bestuurskunde (VB) samen met het Kenniscentrum Decentraal Bestuur een serie van 20 korte online colleges (10-15 min.) waarin onderzoekers en praktijkexperts hun licht laten schijnen op uiteenlopende actuele...

Volksvertegenwoordigers worden in belangrijke mate gekozen op basis van standpunten die zij innemen. Bij het stemgedrag van volksvertegenwoordigers speelt vervolgens niet alleen ideologie een rol, maar kan ook het feit of een volksvertegenwoordiger tot de oppositie of coalitie behoort een rol spelen. Maar in welke mate zijn deze factoren van invloed? Hier is nog weinig...

Steeds meer gemeentelijke taken worden door regionale samenwerkingsverbanden uitgevoerd. Op het oog lijkt er sprake van een wirwar aan regionale samenwerkingsverbanden, maar wie beter kijkt ziet regionale bestuurlijke ecosystemen, zegt Caspar van den Berg. Waarom wordt er steeds meer in regionaal verband aangepakt? Hoe werkt regionaal besturen in de praktijk? In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen...

Waarom gaan kiezers stemmen bij gemeenteraadsverkiezingen en waarom blijven ze thuis? Nicolette Ouwerling en Anne van de Meerakker van bureau Citisens presenteren onderzoek naar de motieven van stemmers en niet-stemmers en eindigen met een aantal tips. In deel 5 van Lokaal bestuur in perspectief: hoe kunnen gemeenten de opkomst bevorderen? In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen...

Waar staan lokale partijen? Klopt het beeld dat ze populistisch zijn? In deel 3 van Lokaal bestuur in perspectief praat Simon Otjes ons hierover bij en deelt hij de eerste resultaten van een baanbrekend onderzoek naar gemeentelijke verkiezingsprogramma’s. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de Vereniging Bestuurskunde (VB) samen met het Kenniscentrum Decentraal Bestuur een...

In maart 2022 komen de gemeenteraadsverkiezingen er weer aan. Tijd voor burgers om keuzes te maken. Maar op basis van wat en welke ervaringen? De overheid gaat in het algemeen niet serieus om met evaluaties en er wordt in elk geval weinig van geleerd. Systematisch nagaan wat beloofd en bereikt is in de voorgaande collegeperiode...

Nu de verkiezingen voor de Tweede Kamer in aantocht zijn wenden politici zich weer actief tot de burger. Na de verkiezingen trekken zij zich echter snel terug in bestuurlijke achterkamers, stellen Peter van Hoesel en Rob van Engelenburg. Voldoet het huidige democratische systeem nog wel, in een samenleving waarin burgers en overheid in min of...

In de afgelopen vijf jaar heeft in binnen- en buitenland een roep geklonken om democratische vernieuwing. Initiatieven van onderop willen dit voor elkaar krijgen, maar het politieke establishment kent een gebrek aan wil of urgentie, constateert Rien Fraanje. ‘Politieke machthebbers zijn sceptisch over nut en noodzaak van democratische vernieuwing, maar die gaat wel onverminderd door.’...

Niet alles digitaliseert. Wie gaat stemmen komt bij drie mensen op een rij. De eerste controleert je identiteitsbewijs, de volgende neemt je oproep in en weet dat je stemgerechtigd bent en de laatste geeft je een stembiljet. Als je dat biljet in de stembus gooit, ben je geïdentificeerd maar is je stem niet tot jou...

Uri Rosenthal, emeritus-hoogleraar bestuurskunde en voormalig minister van Buitenlandse Zaken, bespreekt de politieke facetten van Covid-19. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die we kunnen trekken uit de Covid-19-crisis. Rosenthal laat zien dat de oproep van...

Jongeren zijn niet altijd even betrokken bij de politiek. Uit onderzoek van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) blijkt dat die betrokkenheid vergroot kan worden door de kiesgerechtigde leeftijd te verlagen. Daarom adviseert de ROB de kiesgerechtigde leeftijd uit de Grondwet te schrappen en de Kieswet aan te passen, zodat experimenten met verlaging van...

Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement worden Europeanen geacht een beargumenteerde keuze te maken tussen de verschillende politieke partijen. Politici die een rol als Europarlementariër op zich nemen, leggen in een ideale wereld publieke verantwoording af over hun werk. Maar in de praktijk zijn zij hier nauwelijks toe in staat, concluderen Chris Aalberts en...

In de media ontstaat vaak het beeld dat kiezers maar matig geïnteresseerd zijn in de provinciale politiek: zij weten niet goed op wie en waarover zij stemmen. Op 20 maart jongstleden vonden de Provinciale Statenverkiezingen plaats. Wat stond daar nu eigenlijk op het spel? Een analyse van de verkiezingsprogramma’s biedt uitkomst: wat is de rol...

Het beeld van de lokale politiek als politiek dorp en als een wereld waar men elkaar kent, op elkaar let en eigen gebruiken en rituelen heeft, is nog steeds toepasbaar. Dat stellen onderzoekers van de Universiteit van Tilburg in een studie naar de voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. De onderzoekers hebben gekeken naar de...

Lokale politieke partijen bieden de kiezers een nieuwe herkenbaarheid. Nu al vormen ze eenderde van de lokale volksvertegenwoordigingen en de rek is er voorlopig nog niet uit. De landelijke partijen lukt het steeds minder goed om lokaal bestuurlijk en politiek talent aan te spreken, leden te werven en kiezers te overtuigen. Dat is primair een...

De staatscommissie die in opdracht van minister Plasterk van BZK onderzoek doet naar de noodzaak van veranderingen in het parlementaire stelsel en de parlementaire democratie, heeft vanmiddag in Nieuwspoort in Den Haag verslag gedaan van de eerste fase van haar werkzaamheden. Volgens voorzitter Johan Remkes van  de staatscommissie parlementair stelsel is er van een legitimiteitscrisis...

Veel gemeenten ondernemen iedere vier jaar activiteiten om de opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen te verhogen. Desondanks is die opkomst de afgelopen decennia flink gedaald en het verschil met de Tweede Kamerverkiezingen groter geworden. Het wordt tijd dat gemeenten voor een meer structurele aanpak kiezen. Figuur 1 laat zien hoe heftig de opkomst sinds 1970 aan...

Het politieke klimaat is milder dan het was. ‘Eén aspect is vrijwel uit onze politiek verdwenen: de woede.’ Dat is inderdaad een rake observatie van Tom Jan Meeuws in de NRC van 15 juli. Den Haag is na de verkiezingen niet boos meer, dus mag de delegatie van de ChristenUnie twee dagen vrijaf voor een...

Hoe is de verhouding tussen ambtenaar en politicus? De vraag is in tijden van het formeren van een nieuwe coalitie vaak een actuele: de reflex van bezuinigen of verzelfstandigen hangt in de lucht. Er zijn dikke boeken over geschreven. De ambtenaar is de dienaar van de politicus. Maar willoos is hij niet. De politicus bepaalt...

Vandaag zijn er Tweede Kamerverkiezingen. Dan kiest Nederland weer een nieuwe volksvertegenwoordiging. Maar, daarna begint het pas. Dan starten de onderhandelingen over de kabinetsformatie. In tegenstelling tot landen zoals Denemarken kost dit in Nederland weken of, waarschijnlijker, maanden. Het bestaan van een kabinet wordt vaak als vanzelfsprekend aangenomen - er is een kabinet. In dit...

In afwachting van de verkiezingen zijn publieke organisaties drukdoende zich voor te bereiden op wat een volgend kabinet voor hen in petto heeft. De kans op een nieuwe bezuinigingsronde is altijd aanwezig, omdat de geschiedenis ons leert dat ook in goede tijden regelmatig geprobeerd is om in het overheidsapparaat te snijden. Tegelijkertijd blijven we nog...

Gisteren verscheen bij uitgeverij Vantilt het boek Zetelroof. Hierin beschrijft historicus Geerten Waling de opkomst van de parlementaire democratie en de vorming van het partijstelsel dat sinds 1917 de Nederlandse politiek domineert. Fractiediscipline en loyaliteit aan de partij zijn sindsdien op gespannen voet komen te staan met het individuele mandaat van onze volksvertegenwoordigers. Wat is de...

'Alternative facts' noemde Trump-adviseur Kellyanne Conway de leugens van persvoorlichter Sean Spicer over het aantal aanwezige burgers tijdens Trumps inauguratie. Zo maakte ze handig gebruik van een zorgwekkende ontwikkeling waarbij misinformatie wordt verpakt als feit. Door deze ontwikkeling neemt de kans toe dat we op allerlei manieren, bewust of onbewust, worden misleid door pseudowetenschap en contrakennis....

Wat maakt politici populair? De eerste keer dat Thijs Hannaart, auteur van het boek Kies mij, als je meer invloed wilt hebben, over deze vraag begon na te denken was tijdens een lezing van filosoof Bas Haring. Haring hield tijdens die lezing een vurig betoog over neuropolitiek en verwees daarbij naar marketeers die in hersenscanners onderzoek...

Veelvuldige, landelijke verkiezingen lijken niet alleen burgers 'verkiezingsmoe' te maken, maar publieke werknemers ook 'verandermoe'. Maakt het als publieke werknemer eigenlijk uit wie je politieke baas is? Als de PvdA en de VVD er inderdaad in slagen ‘de rit uit te zitten’ - en er voor het eerst sinds Kok I (1994-1998) weer een kabinet...