Gemeentefinanciën

Hoe komen gemeenten aan hun geld? Welke belastingen heffen ze en welke inkomsten krijgen ze van het rijk? Mogen ze zelf uitmaken hoe ze het besteden? Is het verstandig om gemeenten zelf meer belasting te laten heffen? Johan de Kruijf neemt ons mee in de wondere wereld van de gemeentefinanciën. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen...

Verdelen vraagt verantwoorden, weet Peter Verheij. Dat geldt zeker voor de herverdeling van het gemeentefonds, maar welk type vraagstukken moet de gemeente oplossen en welke problemen behoeven meer geld? Zonder een beeld vooraf van dat soort vragen, wordt verantwoorden achteraf lastig. Er is werk aan de winkel. Het is een fascinerende ervaring. Zeker als het...

Het verdeelstelsel van gemeentefondsen roept bij veel gemeenten vragen of zelfs onvrede op. Gerber van Nijendaal bespreekt het proces van het maken van een verdeelstelsel. Volgens hem zou het wijs zijn het hele proces van het maken van een verdeelstelsel nog eens goed te doorlopen. De titel van dit stuk is een parafrase van de...

Een groot aantal gemeenten verkeert in financieel zwaar weer. Het is mogelijk dat een nieuw kabinet een deel van de pijn kan verlichten, maar het onderliggende probleem blijft bestaan, schrijven Peter Verheij en Peter Wilms. De belangrijkste taak van een nieuw kabinet is namelijk om voor gemeenten de balans tussen taken, organisatie, bevoegdheden en bekostiging...

Het water staat veel gemeenten aan de lippen. Ondanks economische voorspoed en overschotten op de Rijksbegroting hebben veel gemeenten de afgelopen jaren noodgedwongen bezuinigd of de lasten verhoogd. Het is ‘code rood’, betoogt Peter Verheij. Volgens hem zijn fundamentele aanpassingen aan de financiële verhoudingen nodig om de balans te herstellen. Voor verschillende omstandigheden hanteren we...

Als voormalig controller en jurist jeuken mijn handen zo vlak voor de zomervakantie. Op veel plekken in gemeenteland zie ik dat er anticyclisch moet worden bezuinigd door verkeerde financiële prikkels. Zonder u al te veel te vermoeien met de complexe financiële wereld, noem ik drie simpele voorbeelden waar dit voornamelijk door komt. Het rijk heeft...

Vandaag organiseert de Raad voor het Openbaar Bestuur de tweede Dag van de Financiële Verhoudingen. Ter gelegenheid daarvan heeft de raad wetenschappers, onderzoekers en praktijkdeskundigen gevraagd hun licht te werpen op de verschillende financiële vraagstukken rond het thema regionale samenwerking. Deze bijdragen zijn samengevoegd in de bundel Regionaal samenwerken! Wie bepaalt en wie betaalt? Doordat de auteurs...

Gemeenten die ook investeren in niet-financiële maatregelen zoals innovatie en gedragsverandering, blijken beter in staat zijn om te opereren in een crisisgevoelige wereld. Dat concludeert onderzoeker Tom Overmans van de Universiteit Utrecht in zijn proefschrift. Hij onderzocht de begrotingsstress bij gemeenten en doet aanbevelingen hoe zij de ‘bezuinigingsparadox’ kunnen tegengaan. Tom Overmans is universitair docent...

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft vorige week de bundel Verduurzaming, en nu de kosten nog uitgebracht. In deze bundel laten drie wetenschappers hun licht schijnen over verschillende financiële aspecten die samenhangen met de verduurzamingsopgave. Staatssecretaris van Financiën Menno Snel (r.) nam het eerste exemplaar in ontvangst van ROB-voorzitter Han Polman. Nico Groenendijk (visiting professor...

Gisteren kwam de Raad voor de financiële verhoudingen met het advies Eerst de politiek, dan de techniek. Daarin pleit de raad voor aanpassingen aan de Financiële-verhoudingswet om het vertrouwen in de financiële verhoudingen te kunnen behouden. Doel is een transparant systeem waarmee gemeenten hun werk goed kunnen doen. Voorzitter van de directieraad van de VNG Jantine Kriens reageert. Spelregels...

Steeds meer overheidstaken worden door gemeenten uitgevoerd; die staan het dichtst bij de mensen en kunnen maatwerk leveren. De Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) constateert echter dat de huidige financiële verhoudingen zijn verrommeld. Door een opeenstapeling van inconsequente keuzes liggen betalen en bepalen niet meer bij dezelfde partij. Het beleggen van taken bij gemeenten kan ertoe...

Gemeenten zijn voor hun inkomsten sterk afhankelijk van het rijk. Zij hebben in de afgelopen 20 jaar veel taken erbij gekregen, maar hun financiële ruimte is hetzelfde gebleven. De Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) wil deze situatie ter discussie stellen en schetst een nieuwe denkrichting voor de bekostiging van gemeentelijke taken. Als de landelijke...