Publieke manager

Hoewel het boek van Koen Klokgieters vooral de private sector behandelt, kan het ook voor overheidsmanagers op zoek naar creatieve oplossingen voor innovatievraagstukken een eye-opener zijn, constateert Robbert Coops. Koen Klokgieters is geen ambtenaar. Hij heeft (internationale) ervaring op het gebied van strategie, innovatie en ondernemerschap. In 2013 richtte hij zijn eigen bureau – InnoPlot...

De overheid is de afgelopen decennia hoger opgeleid, beter toegerust en minder verkokerd geworden. Toch gaat er nog van alles mis. Robbert Coops bespreekt het boek Dat had niet zo gemoeten!, een analyse van fouten en falen van de overheid, geschreven door Roel Bekker. Wanneer een van de talloze afleveringen van het Engelse Midsomer Murders...

Wouter Slob is ruim 2 jaar secretaris-directeur van waterschap Zuiderzeeland, dat heel Flevoland beslaat en een klein deel van Friesland en Overijssel. Daarvoor was hij gemeentesecretaris in Medemblik en Harlingen. Hij roept zijn voormalige collega's op tot samenwerking:  ‘We hebben met elkaar heel veel te doen in Nederland. Gebiedsgerichte samenwerking is daarbij noodzakelijk, we moeten...

Jolanda van Tongeren, strategisch adviseur Business Accounting van de gemeente Almere, is de winnaar van de Publiek Denken Top 100 Ambtenaar van het Jaar 2019. Dat heeft juryvoorzitter Eveline de Kruijk gisteravond bekendgemaakt tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Inntel Hotel in de gemeente Zaanstad. Niet alleen beschikt Van Tongeren over het vermogen om maatschappelijke...

De intensieve samenwerking van (top)ambtenaren met ministers heb ik eerder beschreven als samen op een tandem zitten. In mijn boek Met ministers op de tandem, heb ik vermeld dat de minister het stuur in handen heeft en de ambtenaar stevig moet trappen. Maar in mijn gespreksronde over publiek leiderschap kreeg ik de vraag of ik...

Het systeem in de Verenigde Staten (VS), waar met het aantreden van een nieuwe president de gehele federale overheid wordt onthoofd, spreekt ons niet aan. In de VS wordt op zo'n moment de complete ambtelijke leiding bedankt en worden nieuwe mensen ingevlogen. Alhoewel het bij het aantreden van Trump eerder de snelheid had van paard...

Bezuinigingen in (overheids)organisaties zorgen geregeld voor weerstand onder medewerkers. Dat bezuinigingen ‘eerlijk’ moeten zijn, is elementair maar in de praktijk ingewikkeld omdat ‘eerlijkheid’ op verschillende manieren ingevuld kan worden. Het is belangrijk om weerstand onder medewerkers zoveel mogelijk te voorkomen, omdat – juist in tijden van bezuinigingen – hun veranderbereidheid hard nodig is om de...

Op 18 oktober en op 7 november plaatste ik mijn observaties over publiek leiderschap op platform O. Inmiddels ben ik verdergegaan in mijn zoektocht naar publiek leiderschap. Daartoe voer ik gesprekken met sleutelpersonen binnen en buiten de overheid. Inmiddels heb ik met circa honderd sleutelpersonen gesproken. Deze gesprekken zet ik om in observaties. De input...

Nederland heeft een stabiele en voorspelbare overheid. Dat is belangrijk voor het welbevinden van burgers en voor het doen van investeringen door bedrijven. Van minister Stef Blok hoorde ik eens dat hij aan zalen met ondernemers uitlegde dat bedrijven in diverse landen niet zo heel erg verschillen. Bedrijven in bijvoorbeeld Italië en Nederland lijken op...

De leiderschapsopgave van de overheid is niet eenvoudig. In de huidige tijden van turbulentie neemt niet alleen de vraag naar leiderschap toe, ook wordt deze steeds diverser, afhankelijk van de vraagstukken waarmee burgers of bedrijven worstelen. Daarbij komt dat het tempo van veranderingen toeneemt, of althans dat wordt zo ervaren. Helaas toont de overheid niet...

Volgens hoogleraar Publiek Management Sandra Groeneveld neemt het vertrouwen van inwoners in publieke instanties licht toe, maar heeft nog geen 50 procent van de bevolking vertrouwen in het ambtelijk apparaat. Dat geeft aan dat het 'vanzelfsprekend gezag' van de overheid tanende is. In het boek Publiek Management biedt Groeneveld publieke managers een nieuw handelingsperspectief. Tijdens het...

Liefde is het woord dat ik verkies om dit essay mee te openen. Het zal ook het thema zijn waarmee ik straks afsluit. Het risico bestaat dat een deel van het lezerspubliek onmiddellijk afhaakt. Behoor jij daartoe? Er is ook een kans dat jij nu juist op het puntje van je stoel gaat zitten. Wat...

Het beroemdste managementboek aller tijden. Zo zou je The seven habits of highly effective people best kunnen noemen. Dit boek van de Amerikaan Stephen Covey is inmiddels meer dan 25 miljoen keer verkocht in tientallen talen. In het Nederlands heet het De zeven eigenschappen van effectief leiderschap. Het is al zo’n 30 jaar oud en...

Van overheidsmanagers wordt steeds meer gevraagd. Ze moeten horizontaler werken. Gezagsverhoudingen zijn minder vanzelfsprekend en iedereen bemoeit zich met alles. Bovendien moeten ze leren omgaan met nieuwe technologieën. Om de beste krachten aan te trekken, zou de overheid maatregelen moeten nemen, zegt Zeger van der Wal, bijzonder hoogleraar op de Ien Dales leerstoel. Neem Singapore:...

We zien momenteel wereldwijd een spanning optreden, op veel vlakken. De energie stroomt veelal niet meer. Dat betekent dat de organiseerprocessen eraan toe zijn om te transformeren, zodat we kunnen ontwikkelen naar een nieuwe balans om weer gezond te worden met elkaar. Er wordt van alles opnieuw bedacht aan regels en aanpakken, maar de uitkomsten...

Er zijn vele manieren waardoor prestaties van publieke organisaties onder druk kunnen komen te staan. Aan publiek managers is het de taak om, ook als een organisatie onder druk staat, te zorgen dat de prestaties van hun organisatie op peil blijven. Maar hoe bescherm je, als publiek manager, de prestaties van je organisatie tegen bedreigingen...

Sandra Groeneveld is dit jaar toegetreden tot de jury van Overheidsmanager van het Jaar. Tijdens het Diner Overheidsmanager van het Jaar op 13 maart jongstleden in Noordwijk hield ze onderstaande speech. ‘Mijn collega’s en ik doen onderzoek naar management en leiderschap in publieke organisaties met een focus op organisatieverandering, nieuwe organisatievormen zoals teamwerk, en diversiteit....

Wubbo Tempel werkte het grootste deel van zijn carrière in het bedrijfsleven. Drie-en-een-half jaar geleden werd hij wethouder in Korendijk. Daarna (waarnemend) burgemeester in Hellevoetsluis en inmiddels is hij (waarnemend) gemeentesecretaris in Oudewater. Zo’n snelle rondgang door het openbaar bestuur roept natuurlijk de vraag op om de functies te vergelijken. Wij vroegen hem naar zijn ervaringen...

In afwachting van de verkiezingen zijn publieke organisaties drukdoende zich voor te bereiden op wat een volgend kabinet voor hen in petto heeft. De kans op een nieuwe bezuinigingsronde is altijd aanwezig, omdat de geschiedenis ons leert dat ook in goede tijden regelmatig geprobeerd is om in het overheidsapparaat te snijden. Tegelijkertijd blijven we nog...

Wat moet een overheidsmanager kennen en kunnen om in de 21ste eeuw effectief te opereren; om, kort gezegd, een ‘21ste-eeuwse overheidsmanager’ te worden? Dit artikel beantwoordt deze vraag op basis van een analyse van wetenschappelijke en praktijkliteratuur en jarenlange interactie met overheidsmanagers in onderwijs en onderzoek. Na een korte beschrijving van trends en ontwikkelingen in het publieke...

Topambtenaren oefenen veel invloed uit op de totstandkoming en implementatie van overheidsbeleid. Ze schakelen rechtstreeks met de politieke top en sturen grote ambtelijke organisaties aan (bij de Nederlandse rijksoverheid zijn ongeveer 120.000 mensen werkzaam), maar tegelijkertijd opereren ze grotendeels achter de schermen (suggestie voor de makers van De slimste mens: wie herkent de meeste Nederlandse...

‘Rijksoverheid streefcijfer voor vrouwen aan de top gepasseerd’, zo klonk het enige tijd geleden, toen Minister Blok bekend maakte dat 31 procent van de topfunctionarissen van de rijksoverheid vrouw is. Een mooi resultaat op zichzelf, maar wat betekent dit voor de vrouwen in die posities? Er worden verschillende metaforen gebruikt om de uitdagingen te omschrijven...

De economische crisis die rond 2008 losbarstte heeft ervoor gezorgd dat veel publieke organisaties moeten bezuinigen. Vaak zorgt de implementatie van bezuinigingen ook voor veranderingen binnen de organisatie, bijvoorbeeld om te zorgen dat het werk efficiënter en goedkoper gedaan kan worden. Dit soort bezuinigingen hebben ook gevolgen voor medewerkers. Binnen het bestuurskundig onderzoek is er...

Vooral in tijden van grote veranderingen – zoals nu – staan leiders voor afwegingen tussen meervoudige waarden. Nooit waren de veranderingen zo veelomvattend en verreikend. Leidinggevenden in de publieke sector staan bij de aanpak van complexe vraagstukken steeds opnieuw voor de vraag: welke zijn onze identiteitsbepalende waarden? Het is de kernvraag van een nieuwe vorm...

Veel organisaties gaat uit van de gedachte dat diversiteit kan bijdragen aan hun succes. Op zichzelf niet zo raar gedacht, maar dat succes wordt vooral behaald als de managers inclusief leiderschap tonen. Een inclusieve leider vertoont gedrag dat een dynamiek stimuleert die diverse perspectieven en ideeën promoot in de context van gezamenlijke teamdoelen. Zo ontstaat een...

Nu de rijksoverheid het oplossen van verschillende maatschappelijke vraagstukken heeft gedecentraliseerd naar de gemeenten, kan ondernemerschap opnieuw van meerwaarde zijn, betoogt Wil Peters. Bestuurders in het sociale domein moeten investeren in de ontwikkeling van de new public entrepreneur, zegt hij: een manager waarin kennis, kunde, houding en gedrag van traditionele publieke managers en ondernemers gecombineerd...