Bestuurskunde

Bijna een op de drie kiezers stemt op lokale partijen. Ze worden gemakkelijk over een kam geschoren, maar de onderlinge verschillen zijn groot. Welke verschillende soorten zijn er te onderscheiden? Hoe verschillen ze van landelijke partijen? Waarom zijn ze zo populair zij de kiezer? In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de Vereniging Bestuurskunde (VB) samen...

Waar staan lokale partijen? Klopt het beeld dat ze populistisch zijn? In deel 3 van Lokaal bestuur in perspectief praat Simon Otjes ons hierover bij en deelt hij de eerste resultaten van een baanbrekend onderzoek naar gemeentelijke verkiezingsprogramma’s. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 organiseert de Vereniging Bestuurskunde (VB) samen met het Kenniscentrum Decentraal Bestuur een...

Bij woningcorporaties, onderwijs- en zorginstellingen zijn het afgelopen decennium verscheidene ervaren bestuurders van hun voetstuk getuimeld. Vaak zaten krachtige bestuurders al lang op hun plek en kregen zij in de loop der tijd steeds minder tegenspel, zien Meike Bokhorst en Sjors Overman. Op welke manier zijn signalen van bestuurlijk verval te herkennen? En welke rol...

In dit essay reflecteren Myrthe van Delden, Paul Frissen, Jorgen Schram en Mark van Twist op de rol van de provincie bij de aanpak van ondermijning. De aanpak van georganiseerde criminaliteit was lange tijd een kwestie die met name de aandacht trok in grote steden en in enkele (grens)regio’s, bijvoorbeeld in Brabant. Dat is niet...

Met zoveel politieke en beleidsmatige onrust en onkunde is het hoog tijd voor een nieuwe aanpak, stellen Rob van Engelenburg en Peter van Hoesel. Zij maken een analyse van de huidige problematiek en doen tien aanbevelingen om tot een rationele benadering van beleidsontwikkeling te komen. De meeste Nederlanders vragen zich af hoe de vastgelopen politiek...

Een transparante overheid beloven, is lekker gemakkelijk. Maar wat komt er in de praktijk van die transparantie terecht? Het is tijd dat we met z'n allen de schouders zetten onder een meer open bestuurscultuur. Een interview met Lousewies van der Laan, directeur van Transparency International en Serv Wiemers, directeur van Open State Foundation. Wil je als...

De klacht dat ambtenaren managers zonder inhoudelijke kennis zijn is niet onschuldig, schrijven Mirko Noordegraaf en Erik-Jan van Dorp. De politiek leider van de ChristenUnie, Gert-Jan Segers, bestempelde 1.500 ambtelijke managers bij de Rijksoverheid in een debat in de Tweede Kamer als een kaste zonder praktijkkennis. In een recent hoofdredactioneel commentaar van NRC werd gepleit voor ‘een medisch...

Bestuurlijke manie leidt niet zelden tot een desastreus eindresultaat van prestigieuze projecten. Peter Vogel onderzoekt wat bestuurders beweegt om megalomane prestigeprojecten te ontwikkelen. In 2012 publiceerde ik een artikel waarin ik schreef dat na de Tweede Wereldoorlog door de Nederlandse regering grote (ICT-)projecten waren geïnitieerd waarvan een aantal achteraf niet het beoogde effect en/of de...

Het wetenschappelijk tijdschrift Bestuurskunde bestaat 30 jaar. Ter ere van dit jubileum is onlangs themanummer verschenen waarin de redactie terugkijkt op een zestal artikelen dat in de afgelopen 3 decennia in Bestuurskunde is verschenen. Per periode van 5 jaar is een artikel geselecteerd dat toonaangevend is voor die tijdsperiode en het tijdschrift. Op elk artikel...

De probleemdossiers bij de overheid zijn talrijk, maar meestal ebt na verloop van tijd de publieke en politieke aandacht ervoor weg. Dan rest de vraag: wat gebeurt er met beleidsevaluaties? Worden problemen wel daadwerkelijk opgelost? Peter van Hoesel en Rob van Engelenburg stellen dat reële verbeteringen veelal uitblijven en doen suggesties voor een meer lerende...

Sanne Riezebos schetst de historische achtergrond van adviescolleges en commissies en bespreekt de Kaderwet. Is het onderscheid tussen adviescolleges die adviseren over toekomstig beleid en wetgeving en adviescolleges die adviseren over de uitvoering van bestaand beleid nog steeds nuttig? De beeldspraak blijft treffend. Een wildgroei aan advies- en overlegorganen. Een landschap met per organisatie verschillende...

Met Het land moet bestuurd worden schreef Wim Voermans een goed en toegankelijk boek over openbaar bestuur in Nederland, vindt Lex Cachet. Hoewel hij twijfelt of Voermans nu pessimistisch of optimistisch is over de staat van het openbaar bestuur, bevat het boek veel boeiende inhoud voor eenieder die zich verwondert over wat er toch allemaal...

Het Nederlandse debat over een nieuwe bestuurscultuur zou baat hebben bij de eeuwenoude lessen over macht van Niccolò Machiavelli, stelt Dave van Ooijen. Hij bespreekt het boek Machiavelli’s lef. Levensfilosofie voor de vrije mens*, geschreven door de Vlaamse filosofe Tinneke Beeckman, en verbindt Machiavelli’s kernideeën aan de hedendaagse politiek.   In de discussies in de...

Op grond van hun paper Op de tast. Over de complexiteit van contact maken tijdens Corona, gaan Els van der Pool, lector aan de HAN University, en Guido Rijnja, werkzaam bij de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD), in op het maken van contact tijdens corona. In samenwerking met de website Coronapapers.nl laat de Vereniging voor Bestuurskunde (VB) auteurs van...

Marcel Barnard, hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit, gaat in op de liturgie van de anderhalvemetersamenleving – op de rituelen en symbolen die sinds corona onder druk staan, de nieuwe rituelen die gevormd worden, en vooral het gebrek aan richtinggevende rituelen, zeker in de online wereld waarin we terecht gekomen zijn. In samenwerking met de...

Tine de Moor en Ton Duffhues van de Rotterdam School of Management (RSM), Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), zetten uiteen wat burgercollectieven betekenen ten tijde van de coronacrisis. In samenwerking met de website Coronapapers.nl laat de Vereniging voor Bestuurskunde (VB) auteurs van deze papers aan het woord. In de “VB Corona Colleges” (VB-CC) vertellen zij in korte...

In de eerste aflevering van de VB Corona Colleges Geerten Boogaard, hoogleraar Decentrale overheden aan de juridische faculteit van de Universiteit Leiden. Aan de hand van zijn paper Verschil in verhoudingen en het onderzoek dat daarmee verbonden is, gaat Boogaard in op de rol van regio’s in de aanpak van de coronacrisis. In samenwerking met...

De onherstelbare schade die tienduizenden gezinnen hebben opgelopen in de Toeslagenaffaire gaat verder dan financiële nood: die heeft ook betrekking op relaties, gezondheid, onderwijskansen en maatschappelijk toekomstperspectief. Onherstelbaar. Er moet genoegdoening komen voor de ouders. Ruimhartig en sneller dan tot nu toe mogelijk was, stelt Hans Wilmink. Welke schade en gebreken zijn aan het licht...

Wanneer we beleid evalueren, kijken we vaak naar wat er misging. Maar net zo belangrijk is het om te kijken wat er goed ging, zodat we kunnen leren van het verleden en bij de volgende crisis beter voorbereid kunnen handelen. Mattanja Vogel bespreekt aan de hand van de verkiezing Overheidsmanager van het Jaar enkele voorbeelden...

Anderhalve maand geleden overleed oud-topambtenaar Arthur Docters van Leeuwen. Bijzonder hoogleraar Bestuurskunde Zeger van der Wal las zijn memoires en deelt drie bestuurs- en veranderkundige lessen van deze publieke vernieuwer in hart en nieren. Wat een heerlijk boek voor een bestuurskundige. Echt smullen geblazen! Vooral ook omdat de tijdslijn eigenlijk parallel loopt met die van...

Heinrich Winter, hoogleraar Bestuurskunde aan de juridische faculteit van de RUG, gaat in deze video in op enkele cruciale juridische aspecten van de aanpak van de coronacrisis. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die we kunnen...

Jouke de Vries, hoogleraar Bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), kijkt terug op zijn recente ervaringen als universiteitsbestuurder, met nadruk op de coronaperiode. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die we kunnen trekken uit de Covid-19-crisis....

Frank Hendriks, hoogleraar Bestuurskunde aan Tilburg University, verkent de relatie tussen het coronavirus en de corona-aanpak, in Nederland en elders. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die we kunnen trekken uit de Covid-19-crisis. Via een internationaal...

Adriaan Schout, hoogleraar European Public Administration aan de Radboud Universiteit Nijmegen en Europa expert bij Instituut Clingendael, gaat in op Europese ontwikkelingen en bespreekt de toegevoegde waarde van de bestuurskunde. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen...

Mirko Noordegraaf, hoogleraar Bestuurs- & Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht (UU), tevens voorzitter van de Vereniging voor Bestuurskunde (VB), staat stil bij publieke professionals en hoe zij professionele kwaliteit leveren. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen...

Uri Rosenthal is een bestuurskundige bij uitstek: wetenschapper, consultant en bewindspersoon in één. Hij verenigt in zijn persoon en in zijn carrière drie perspectieven op maatschappelijke vraagstukken en is daarmee een metafoor voor de bestuurskunde. Op 1 juli organiseren de Vereniging voor Bestuurskunde en de NSOB een Zomeravond met Uri Rosenthal. De avond staat in het teken van...

Wanneer er veel op het spel staat, wordt ministeriële verantwoording een delicate, politieke balanceeract, waarvan het verloop en de uitkomst niet alleen worden bepaald door formele regels, maar ook door de informele normen en praktijk in het politieke systeem. Dat stelt onderzoeker Minou de Ruiter van de Universiteit Utrecht in haar proefschrift. Minou de Ruiter...

Denken over doen, lijkt vanzelfsprekender dan het in de alledaagse praktijk van het openbaar bestuur is. De reflexive practioner (Schön) is, ook in het openbaar bestuur, eerder uitzondering dan regel. Werkdruk en de waan van de dag maken het vaak ook moeilijk om tijd te vinden voor afstandelijke reflectie op eigen en andermans handelen. Toch...

Waarom kloppen de meeste beleidstheorieën niet? En hoe krijg je ze verbeterd? Emeritus hoogleraar bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (leerstoel toegepast beleidsonderzoek) en voormalig beleidsonderzoeker gaat op zoek naar antwoorden. Een beleidstheorie bestaat uit een aantal veronderstellingen. Die veronderstellingen hebben betrekking op de aard van het betreffende maatschappelijke probleem, de daarop betrekking hebbende beleidsdoelen, de...