Lerende overheid

Er zijn nogal wat parallellen tussen de nieuwbouw van het culturele complex Amare en de renovatie van het Binnenhof – beide in Den Haag – aan te wijzen. Dat bleek wel uit de berichtgeving over de verhoren over de problemen rond het ‘cultuurpaleis’ en de persbijenkomst van het Rijksvastgoedbedrijf over de vertraging van de restauratie...

Ha Martijn en Merlijn, De inspiratie op jullie brieven vond ik deze keer snel: De verzoeking van de heilige Antonius, een schilderij van Salvador Dalí. Dat gaat voor mij over de balans tussen verstand, geweten en behoefte. Over het klein zijn en weerstand bieden tegen de omgeving. En dat er een schijnwerkelijkheid is. Want hoe...

Beste Lisette en Martijn, In deze wekelijkse reeks onderzoeken Merlijn Ballieux, Martijn Jebbink en Lisette de Waard de praktijk van samenwerken aan complexe maatschappelijke opgaven. Van binnen en van buiten.  In politiek en media wordt met overtuiging een spel gespeeld dat voor veel mensen steeds minder aansluit op de echte wereld. Een game zoals Eric...

Beste Lisette, Martijn en Merlijn, In deze wekelijkse reeks onderzoeken Merlijn Ballieux, Martijn Jebbink en Lisette de Waard de praktijk van samenwerken aan complexe maatschappelijke opgaven. Van binnen en van buiten.  Dank voor jullie uitnodiging. Martijn Jebbink schrijft dat bij samenwerking tussen overheden het gesprek vaak ging over geld en we probeerden codes en akkoorden...

Ha Martijn en Merlijn, In deze wekelijkse reeks onderzoeken Merlijn Ballieux, Martijn Jebbink en Lisette de Waard de praktijk van samenwerken aan complexe maatschappelijke opgaven. Van binnen en van buiten.  Inspirerende brieven! Bij Martijn resoneerde het woord aandacht. In mijn zoektocht kwam ik deze kern tegen: het opzettelijk aan iets of over iets denken. Het...

De discussies over en tijdens de totstandkoming van de Nationale Omgevingsvisie waarin het toekomstige ruimtelijk ordeningsbeleid werd geschetst, kenden een bekend patroon. Enerzijds was er kritiek op het ontbreken van een “integrale visie”, altijd een makkelijk argument van stuurlui aan de wal. Anderzijds bestond er weinig vertrouwen in het realiseren van de doelstellingen, zowel qua...

Het Instituut voor Briljante Mislukkingen (IvBM) zet zich in voor het faciliteren en toegankelijk maken van leerervaringen. Myrthe Stijns sprak met Paul Iske, hoogleraar Open Innovation & Business Venturing aan de Universiteit Maastricht en oprichter van IvBM, over ‘briljante mislukkingen’ en wat de overheid hiervan kan leren. Je voert een strijd tegen de georganiseerde domheid....

Wil je als overheidsorganisatie innoveren, dan zijn medewerkers en cultuur van doorslaggevend belang. Dat blijkt uit de resultaten van de eerste Innovatie Barometer Overheid. Voortbouwend op het voorbeeld in een aantal Scandinavische landen, heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in 2021 het initiatief genomen tot de eerste Innovatie Barometer Overheid. In dit...

In deze artikelenreeks vertellen medewerkers en managers bij de overheid over wat inclusie voor hen betekent en hoe die visie hen stuurt in de uitvoering van hun werk. In het eerste deel: Emine Özyenici, Hoofddirecteur Bedrijfsvoering en CIO bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. ‘Het leren hanteren en verdragen van het ongemak, dat is echte...

Te veel onderzoek belandt in de la en heeft weinig maatschappelijke impact. Dat is slecht voor het vertrouwen in de overheid. Wat maakt dat onderzoek wel maatschappelijk bijdraagt? Dat illustreren we aan de hand van het onderzoek dat de grondslag vormde voor het Nationaal Programma Rotterdam Zuid. Dit is het tweede deel van een tweeluik...

De overheid heeft een nieuw perspectief nodig. Te weinig vraagt de overheid zich af: wat is voor de burgers en onze samenleving belangrijk? Te lang lag de focus op efficiëntie en economische denken. De Regio Deal aanpak zet als eerste overheidsprogramma brede welvaart als stip op de horizon, stelt Judith van der Zwan, beleidsmedewerker voor...

De pandemie heeft overheden wereldwijd voor ongeëvenaarde uitdagingen geplaatst. In Governance at a Glance 2021 onderzocht de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) hoe zij het ervan af hebben gebracht in deze crisis. OESO roemt het flexibele, innovatieve en vastberaden beleid van overheden, maar waarschuwt voor gebrekkige transparantie in besluitvorming en afname van vertrouwen...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Hierin worden verhalen verzameld over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Het Succesverhalenfestival sprak met Mirko Noordegraaf, hoogleraar Publiek Management aan de Universiteit Utrecht en voorzitter van de Vereniging voor Bestuurskunde (VB). Verhalenvertellers gezocht! De Universiteit Utrecht,...

Dit jaar wordt voor het eerst de overheidsinnovatie van het jaar gekozen. Als lid van de voorselectiecommissie hielp Menno Spaan de eerste tien overheidsinnovaties selecteren, waarvan er inmiddels drie zijn geselecteerd door een vakjury en op 18 november één tot Beste Overheidsinnovatie van het Jaar wordt gekozen. Het nadeel van dat proces is dat er...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Hierin worden verhalen verzameld over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Het Succesverhalenfestival sprak met Iris van der Tuin, hoogleraar Theorie van de Cultuurwetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Verhalenvertellers gezocht! De Universiteit Utrecht, Vereniging voor Bestuurskunde, Vereniging voor...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Hierin worden verhalen verzameld over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Het Succesverhalenfestival sprak met Deirdre Carasso, directeur-bestuurder van de Bibliotheek Utrecht. Verhalenvertellers gezocht! De Universiteit Utrecht, Vereniging voor Bestuurskunde, Vereniging voor OverheidsManagement, en Platform O organiseren het...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Hierin worden verhalen verzameld over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Het Succesverhalenfestival sprak met Murat Isik, winnaar van de Libris Literatuur Prijs en jurylid bij het festival. Verhalenvertellers gezocht! De Universiteit Utrecht, Vereniging voor Bestuurskunde, Vereniging voor...

De Universiteit Utrecht, de Vereniging voor Bestuurskunde, de Vereniging voor Overheidsmanagement en platform O organiseren het Succesverhalenfestival 2021. Iedereen die betrokken is bij de publieke sector wordt uitgenodigd om waargebeurde, maar vooral ook mooi vertelde verhalen in te sturen over kleine en grote overwinningen in overheidsland. Scott Douglas beschrijft hoe verhalen geloofwaardig, relevant en invoelbaar...

De probleemdossiers bij de overheid zijn talrijk, maar meestal ebt na verloop van tijd de publieke en politieke aandacht ervoor weg. Dan rest de vraag: wat gebeurt er met beleidsevaluaties? Worden problemen wel daadwerkelijk opgelost? Peter van Hoesel en Rob van Engelenburg stellen dat reële verbeteringen veelal uitblijven en doen suggesties voor een meer lerende...

De Toeslagenaffaire heeft duidelijk laten zien hoe het niet moet bij de overheid. Maar hoe moet het dan wel? Volgens Patrick Spigt schuilt het antwoord in meer reflectie, versimpeling van het werk en last but not least: een cultuuromslag bij de overheid. In het boek Zo hadden we het niet bedoeld wordt op een boeiende...

Wanneer we terug kunnen naar normaal is nog ongewis. Ook is onbekend wat het nieuwe normaal eigenlijk zal zijn, maar duidelijk is wel dat we ons in een transitie bevinden. Mark Frequin behandelt de vraag hoe we de overheid kunnen heruitvinden en bespreekt de rol van leiders in crisistijd. Platform O bestaat 5 jaar! Ter...

Ik was laatst bij een conferentie over overheden en hun innovatieve initiatieven. Als voorbeeld van publieke innovatie die het meest op de samenleving is gericht werd een app genoemd, waarmee je kan zien wanneer, wélke regelgeving van toepassing is. Dat kan best handig zijn. Maar inspelen op een veranderende samenleving is toch iets anders dan...

Vandaag is de nieuwe MOOC Overheid opent deuren voor startups van start gegaan. In het eerste inzicht van deze MOOC is te zien welke kansen het programma Startup in Residence biedt aan overheid en startups om samen te werken aan complexe  problemen te lijf te gaan. Startup in Residence helpt overheden om meer open te staan voor de...

Platform Overheid gaat op zoek naar de waarde van het programma Startup in Residence (SiR). Vandaag het eerste artikel. Wat waren de drijfveren voor overheidsorganisaties om met SiR te beginnen? En tegen welke hobbels liepen ze in het begin op? In een serie artikelen gaat platform Overheid op zoek naar de waarde van het programma Startup...

Martijn van der Steen, hoogleraar bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en adjunct-directeur van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB), verkent hoe overheden met radicale onzekerheid om kunnen gaan. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen...

Hans de Bruijn, hoogleraar bestuurskunde aan de TU Delft, legt in dit minicollege uit hoe we de coronacrisis kunnen evalueren, met als doel ervan te leren. Hoe kunnen we volgende crises voorkomen en goed met volgende crises omgaan? De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze...

De overheid is de afgelopen decennia hoger opgeleid, beter toegerust en minder verkokerd geworden. Toch gaat er nog van alles mis. Robbert Coops bespreekt het boek Dat had niet zo gemoeten!, een analyse van fouten en falen van de overheid, geschreven door Roel Bekker. Wanneer een van de talloze afleveringen van het Engelse Midsomer Murders...

Het is vandaag Internationale Yogadag! Wist je dat er 1,6 miljoen Nederlanders aan yoga doen? Ook voor overheidsorganisaties kan yoga betekenis hebben, vooral bij transities. Daarover schreef ik, rijksambtenaar, mijn scriptie als afsluiting van mijn opleidingen tot yogadocent, die ik naast het werk volgde.[1] Het is niet (alleen) een pleidooi om yoga te doen. Het belang...

Ontbijt jij graag iedere dag hetzelfde? De kans is groot van wel. Neem je altijd dezelfde route naar je werk? Check. En heb je een vaste kant van het bed? Het merendeel van de mensen beantwoordt bovenstaande vragen met ‘ja’. We houden nu eenmaal ontzettend van vaste patronen. Verandering is lastig, spannend en soms gewoonweg...

Wat kun je leren van een lerende organisatie? Om een antwoord te vinden op deze vraag brachten wij[1] in samenwerking met de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) in de herfst van 2017 finalisten en winnaars van de eerste vier edities van de verkiezing Overheidsorganisatie van het Jaar bijeen. We hebben het over waterschappen, gemeenten, veiligheidsregio’s, landelijke...

Het RIVM kent het leerwerktraject ‘trusted advisor’. Met dit traject wil het een belangrijk organisatiedoel helpen realiseren: de betrouwbare adviseur zijn die bestuur en samenleving - gevraagd en ongevraagd - met raad en daad terzijde staat’. Een adviseur die ‘op de bres staat voor een gezonde bevolking in een gezonde leefomgeving’. Verkiezing Beste Overheidsorganisatie Vanaf...

We zijn doeners in Enschede. Betrokken en bevlogen bij onze stad, ons werk en onze directe collega’s. We spelen snel in op veranderingen, nieuwe taken, kansen, bezuinigingen: wij in Enschede gaan aan de slag. Het tekent de compacte en flexibele organisatie die de gemeente Enschede wil zijn.   Verkiezing Beste Overheidsorganisatie Vanaf 17 april gaat...

Bekijkt u het eens van een andere kant! De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) leerde, door zijn gevoelige werk, hoe belangrijk dit is en vaak de sleutel tot succes. Oók voor de dienst. Verkiezing Beste Overheidsorganisatie  Vanaf 17 april gaat de Verkiezing van de beste Overheidsorganisatie weer van start. De winnaar van vorig jaar was...

Aa en Maas is in staat om buiten de reguliere taken om een grotere maatschappelijke meerwaarde met en voor de omgeving te creëren. Maar hoe doet het waterschap dat?  Verkiezing Beste Overheidsorganisatie  Vanaf 17 april gaat de Verkiezing van de Beste Overheidsorganisatie weer van start. De winnaar van vorig jaar was de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Aan...

Ze zijn er maar druk mee, onze publieke organisaties: bekeken worden. Ze zijn in de afgelopen twintig jaar omgeven geraakt door transparantie-eisen. Hun functioneren wordt beoordeeld in een dicht web van professionele en politiek-bestuurlijke evaluatierituelen. Toezichthouders en accountants houden een vinger aan de pols. Leren maakt verschil Deze column is ook gepubliceerd in Leren maakt...

De wereld verandert in een razend tempo en als overheid doen wij echt een hele goede poging om mee te veranderen en te luisteren naar de samenleving. Maar wat ik constateer is dat de kloof tussen overheid en samenleving alleen maar groter lijkt te worden. Bij mij komt steeds meer op dat het radicaler moet...

Vorige week werd de trendreportage Staat van het bestuur gepresenteerd (zie ook Lokale focus en schaalvergroting). Dit jaar viert deze tweejaarlijkse publicatie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn tienjarige jubileum. Een mooie gelegenheid om terug te blikken op wat er in de afgelopen tien jaar allemaal veranderd is. In dit artikel wil Boudewijn...

Echte verandering wordt niet van bovenaf opgelegd, maar groeit van onderop. Die gedachte wordt steeds gangbaarder binnen de overheid. Geen blauwdrukken en top-down sturing van bovenaf, maar (burger)initiatieven van onderop faciliteren. Een mooi voorbeeld van deze nieuwe manier van werken is het Zorgpact, een initiatief van het kabinet om regionale samenwerkingen in zorg en welzijn...

Soms vraag ik me af waarom ik het zo leuk vind om ambtenaar te zijn. Laatst was ik bij een lezing van een vooraanstaand leraar van een bijzonder goed voorgeschreven opleiding. 'Veranderingen in een organisatie duren 5 jaar', oreerde hij. 'In 1980', dacht ik dat hij daarna zou zeggen. Maar dat zei hij niet. En toen ik...

Wie herinnert zich nog de beelden op tv van orkaan Katrina? De verwoesting van New Orleans, de wanhoop bij de Superdome van die stad. Het was augustus 2005 en ook in Nederland werd meegeleefd met de getroffenen. Rijkswaterstaat (RWS) stuurde twee mobiele pompen en hulptroepen in een vliegtuig. Die werden ingezet bij de breuk in...