Rechtsstaat

Onlangs is in de onderwijswetgeving de burgerschapsopdracht aangescherpt. Daarin staat nu uitdrukkelijk dat het onderwijs respect voor en kennis van de basiswaarden van de democratische rechtsstaat moet bijbrengen. De wet zegt ook dat het bevoegd gezag van de onderwijsinstelling zorgdraagt voor een schoolcultuur die in overeenstemming is met die waarden. Op deze aanscherping is veel...

De toeslagenaffaire laat zien dat de menselijke maat de basis moet zijn van de rechtsstaat. Daarom is het zo belangrijk dat rechters altijd de mogelijkheid hebben om de wet zachter toe te passen, stelt adviseur Bart Coster. ‘Zacht recht kan onrecht voorkomen’. Lange tijd stelde de hoogste rechter van Nederland, de Raad van State, de...

Het valt me op dat schermfoto’s regelmatig een belangrijke rol spelen om aan te tonen wat er werkelijk is gebeurd. In column #16 zagen we dat de Belastingdienst pas geloofde dat Richard online bezwaar had gemaakt, toen hij bij de tweede keer screenshots maakte. En niet zo lang geleden publiceerde de Rechtbank Overijssel een uitspraak...

Inmiddels is het meer dan tien jaar geleden dat de eerste basisregistratie landelijk te bevragen was. Een belangrijk idee hierachter was, naar Belgisch voorbeeld, dat burgers niet steeds dezelfde vraag zouden krijgen. Dat burgers niet steeds moesten invullen hoe ze heten, waar ze wonen en hoeveel ze verdienen. Hoe zou het zijn als de overheid...

Geen coronaregels overtreden, wel een boete. Het kwam de afgelopen maanden meerdere keren voor. Zo’n boete is fors, vaak minstens honderd euro. En door dat hoge bedrag krijg je automatisch een justitiële aantekening. Onrechtvaardig, vindt Willem Dijsselhof, ervaringsdeskundige op het gebied van toezicht en handhaving. Hij onderzocht de oorzaak van die onterechte coronaboetes en bedacht...

Heinrich Winter, hoogleraar Bestuurskunde aan de juridische faculteit van de RUG, gaat in deze video in op enkele cruciale juridische aspecten van de aanpak van de coronacrisis. De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) brengt een serie video’s uit, genaamd Special State of Science. In deze video’s gaan hoogleraren bestuurskunde in op de lessen die we kunnen...

Wereldwijd staat de rechtsstaat onder druk. Zij is meer dan alleen de rechtspraak; ook bescherming van politieke minderheden, draagvlak in de samenleving en rechtsgevoel zijn van groot belang, aldus Hans Wilmink in het essay Voorbij boos en achteloos. Rechtsstatelijk besef als kompas voor overheid en burger, hier besproken door Lex Cachet. Dat de rechtsstaat onder...

In de coronacrisis worden we geconfronteerd met verschillende duivelse dilemma’s, ziet Patrick Spigt. Maar als we digitale informatiestromen beter op waarde schatten, goed samenwerken en kritische vragen blijven stellen, kunnen we beter voorbereid de volgende fase van de coronacrisis tegemoet treden. Met de uitbraak van het coronavirus staat de overheid voor een ongekend complexe opgave....

Ook in de huidige crisistijd is het van groot belang onze rechtsstatelijke cultuur in ere te houden. Tussen overheid en burgers is wederzijds vertrouwen en de beperking van onze vrijheden vindt plaats op basis van rechtsstatelijke spelregels, maar dat is allemaal geen vanzelfsprekendheid.   Het adviesrapport Een sterkere rechtsstaat. Verbinden en beschermen in een pluriforme...

Hoe krachtig is onze samenleving, onze rechtsstaat eigenlijk? Volgens Hans Wilmink ligt hij onder vuur, maar kan hij wel een stootje hebben. 'De rechtsstaat heeft weliswaar niet direct overal een antwoord op, maar kan als schokdemper dienen, evenwicht bevorderen en  spanningen en moeilijkheden in begaanbare banen leiden.' We worden deze dagen allemaal in beslag genomen...