Ambtelijke organisatie

Hé Martijn, Dank voor je bericht uit Rome. Wat bijzonder dat onze samenwerking nu letterlijk over de grens is gegaan! De inhoud van je brief was wel wat verontrustend, en helaas herkenbaar. Binnen de overheid dénken veel mensen dat ze samenwerken, terwijl ze op z'n best afstemmen of anderen informeren. Nog zorgelijker wellicht, dat ze...

Het begrip bedrijfsvoering is een stuk breder dan veel mensen denken, stelt Mark Huijben. In Check je bedrijfsvoering schetst hij een praktische aanpak voor de tien strategische thema’s waar elke organisatie mee te maken heeft. Hoe laat je jouw organisatie beter presteren en samenwerken? ‘De bedrijfsvoering checken? Jaarlijks?’ ‘Ja, eigenlijk wel.’ ‘Waarom?’ ‘Om een “holy...

In een serie artikelen gaat platform Overheid op zoek naar de waarde van het programma Startup in Residence (SiR). Vandaag: wat zijn de ervaringen van ambtenaren die nauw met startups samenwerk(t)en aan een specifieke innovatie? In een serie artikelen gaat platform Overheid op zoek naar de waarde van het programma Startup in Residence (SiR). In...

De staatssecretaris van BZK en de minister van Financiën zijn gestart met een brede evaluatie van de organisatiekaders van het rijk. De brede evaluatie zoekt met een aantal deelonderzoeken antwoord op de vraag of de organisatiekaders van het rijk doelmatig en doeltreffend zijn en of de kaders toekomstbestendig zijn. Gekozen is voor een brede evaluatie...

Door onze internationale verwevenheid zijn we vatbaarder geworden voor een crisis, van welke aard dan ook: financieel, cyber, een virus… Dat maakt het voor organisaties belangrijk om schokbestendig te worden, zodat ze hun diensten kunnen blijven leveren. De mate waarin organisaties nu zijn voorbereid, verschilt enorm. We zien dat onder meer in het benchmarkprogramma Vensters....

De intensieve samenwerking van (top)ambtenaren met ministers heb ik eerder beschreven als samen op een tandem zitten. In mijn boek Met ministers op de tandem, heb ik vermeld dat de minister het stuur in handen heeft en de ambtenaar stevig moet trappen. Maar in mijn gespreksronde over publiek leiderschap kreeg ik de vraag of ik...

Persoonlijk leiderschap is de belangrijkste bron van gezag voor gemeentesecretarissen. Op twee en drie staan betrouwbaarheid en uitgedragen normen en waarden. Als spil in de lokale driehoek kan de secretaris gezag winnen door een betrouwbare partner te zijn voor alle partijen. Hetzelfde geldt voor het uitdragen van normen en waarden. Dat blijkt uit onderzoek van...

Journalist en schrijver Kees Tukker schreef een boek[1] over zijn oudoom Jan Groen Tukker (zie foto): een zoektocht naar het, al dan niet ‘foute’, verleden van deze hoge ambtenaar op het ministerie van Landbouw. Ook laat Kees Tukker in zijn boek zien hoe de modernisering van (delen van) de Nederlandse agrarische sector al in de jaren...

Gemeenten hebben de bezuinigingen van de afgelopen jaren definitief achter zich gelaten. Door de uitbreiding van het aantal taken is er voor het tweede jaar weer groei in de bezetting. Bovendien verwachten gemeenten in meerderheid om ook in 2018 door te groeien. Dat blijkt uit de Personeelsmonitor 2017 van het A+O fonds Gemeenten. Het instroompercentage...

Eerder dit jaar schreef ik een column over Tegenspraak graag, het nieuwe boek van Mark Frequin, over het tegenspreken van ministers door hun ambtenaren. Daarin beschrijft hij hoe belangrijk goede tegenspraak is, maar tegelijkertijd hoe lastig dat soms kan zijn omdat degene die je tegenspreekt hoger in rang staat. Nu zit niet iedere ambtenaar wekelijks...

Hij moest aanvankelijk niets hebben van BZK Flex, maar inmiddels is Thomas Hessels 180 graden gedraaid. De flexpool zou wat hem betreft zelfs twee keer zo groot mogen zijn. ‘Elk ministerie zou uit 20 procent flex’ers moeten bestaan: mensen die je kunt inzetten daar waar dat nodig is. Dat is goed voor de organisatie en...

In nogal wat begrotingen en bedrijfsplannen van vooral gemeenten worden hoge ambities geformuleerd op het gebied van dienstverlening en service. We treffen vaak ronkende teksten aan om tot 'een kwalitatief hoogwaardige, efficiënte en innovatieve dienstverlening' te komen. Hoe men deze ambitie vervolgens wil vertalen naar de praktijk blijft meestal in nevelen gehuld. Dat is niet...

De rol en taken van gemeenten gaan de komende jaren sterk veranderen. Naast de veranderingen in het sociaal domein zullen ook onder andere de Omgevingswet en participatie verder vorm krijgen. Om hier goed mee om te kunnen gaan zijn flexibiliteit en wendbaarheid in de organisatie noodzakelijk. Door een flexpool voor adviseurs op te zetten kan...

Topambtenaren oefenen veel invloed uit op de totstandkoming en implementatie van overheidsbeleid. Ze schakelen rechtstreeks met de politieke top en sturen grote ambtelijke organisaties aan (bij de Nederlandse rijksoverheid zijn ongeveer 120.000 mensen werkzaam), maar tegelijkertijd opereren ze grotendeels achter de schermen (suggestie voor de makers van De slimste mens: wie herkent de meeste Nederlandse...

Gemeenten moeten nou maar eens aan de bak. Ik ben helemaal klaar met het eindeloos machteloze getreuzel. Ik doel op het getreuzel om samen te werken op dienstverlening en informatievoorziening. Ik kan dat niet meer uitleggen als ik ook wil volhouden dat gemeenten de eerste overheid zijn die maatschappelijke meerwaarde leveren. Het hoeft weinig betoog dat...

Ambtenaren en ambtelijke diensten worden, zeker door de politiek, vooral gezien als uitvoerders van door de politiek vastgesteld beleid. Burgers zien ambtenaren en ambtelijke diensten soms als een niet te doorgronden kleilaag die zich verstopt achter procedures en het strikt uitvoeren van wetten, regels en protocollen. In zekere zin is dit ook zo. Ambtenaren en...

De economische crisis die rond 2008 losbarstte heeft ervoor gezorgd dat veel publieke organisaties moeten bezuinigen. Vaak zorgt de implementatie van bezuinigingen ook voor veranderingen binnen de organisatie, bijvoorbeeld om te zorgen dat het werk efficiënter en goedkoper gedaan kan worden. Dit soort bezuinigingen hebben ook gevolgen voor medewerkers. Binnen het bestuurskundig onderzoek is er...

De klassieke beleidsvorming, die zich kenmerkt door voorbereiding louter binnen het eigen departement of directieonderdeel - met eventueel bestuurlijk overleg dat eindigt in een akkoord of wet - bestaat bijna niet meer. Maatschappelijke en politieke opgaven komen complexer, sneller en meer in samenhang op ons af. Daardoor hebben we ook te maken met een variëteit aan...